NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ
حَنْبَلٍ
حَدَّثَنَا
بِشْرٌ
يَعْنِي
ابْنَ
الْمُفَضَّلِ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ زَيْدٍ
قَالَ
حَدَّثَنِي
عُمَيْرٌ
مَوْلَى آبِي
اللَّحْمِ
قَالَ
شَهِدْتُ
خَيْبَرَ
مَعَ
سَادَتِي
فَكَلَّمُوا
فِيَّ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَأَمَرَ بِي
فَقُلِّدْتُ
سَيْفًا
فَإِذَا
أَنَا
أَجُرُّهُ فَأُخْبِرَ
أَنِّي
مَمْلُوكٌ
فَأَمَرَ لِي
بِشَيْءٍ
مِنْ
خُرْثِيِّ
الْمَتَاعِ
قَالَ أَبُو
دَاوُد مَعْنَاهُ
أَنَّهُ لَمْ
يُسْهِمْ
لَهُ قَالَ أَبُو
دَاوُد
وَقَالَ
أَبُو
عُبَيْدٍ
كَانَ حَرَّمَ
اللَّحْمَ
عَلَى
نَفْسِهِ
فَسُمِّيَ
آبِي
اللَّحْمِ
Âbîllahm'ın kölesi Umeyr
demiştir ki:
Ben, efendilerimle
birlikte Hayber savaşına katıl (mış) tım. Onlar benim hakkımda, Rasûlullah
(s.a.v.) le konuştular. (Rasul-ü Ekrem de silahlanmam içip) bana emir verdi.
Ben de bir kılıç kuşandım, bir de baktım ki (yaşımın küçüklüğü ve boynumun
kısalığı sebebiyle) kılıcı yerde sürüklüyorum. Benim köle olduğum (Hz.
Peygambere) haber verildi. Bunun üzerine bana (ganimetten) işe yaramaz ev
eşyası (verilmesini) emretti.
Ebû Dâvûd der ki: (Bu
son cümlenin) manası "Hz. Peygamber ona (ganimetten) pay vermedi"
(demektir). Ebû Ubeyd kendisine et yemeyi yasakladığı için abillahm diye
isimlendirildi.
İzah:
Tirmizi, siyer; İbn
Mâce; Darimi, siyer; Ahmed b. Hanbel V, 223.
Metinde geçen Âbîllahmi
kelimesi kaçınan imtina eden ânlamına gelen Abi kelimesiyle et anlamına gelen
el-lahm kelimesinden meydana gelmiş birleşik bir kelimedir ki "et yemekten
kaçınan kimse" demektir. İşte bu isimle anılan kimse ev halkının ileri
gelenleriyle birlikte Hz. Peygamberin huzuruna vararak daha küçük yaşta ve
dolayısıyla kısa boylu olan Umeyr'in de Hayber savaşına girip girmemesi hususunda
istişarede bulunmuştur. Hz. Peygamber de bu çocuğun harp sanatını öğrenmesi
için techizâtlanarak savaşa girmesini tavsiye etmiştir. Bunun üzerine Hz.
Umeyr, kılıcını kuşanmışsa da boyu kısa olduğu için kılıcın ucu yere değmiş ve
etrafındakilerin dikkatini çekmiştir.
Savaştan sonra,
ganimetler bölüşülmeden önce, Hz. Peygamber'e, Hz. Umeyr'in köle olduğu haber
verilince ona diğer mücahidlere verdiği gibi bir hisse vermemiş, sadece tencere
gibi kapkacak cinsinden döküntü bazı ev eşyası vermiştir.
Bu hadis-i şerif,
köleye ve çocuğa ganimetten hisse verilmez, ancak sadece razh denilen bir
hediye verilir, diyen Ebû Hanife (r.a.)»üe tmam Şafiî'nin ve ulamenan büyük
çoğunluğunun delili olduğu gibi, köleye ganimetten hiçbir şey verilmez diyen
İmam Malik ile "harbe iştirak eden köleye de diğer mücahidler gibi hisse
verilir."diyen Hasan, İbn Şirin, Nehai ve Hakim'in aleyhine delildir.